انتخابات از نگاه امام خمینی(ره)

This post is also available in: Arabic

انتخابات به عنوان یكی از عرصه های تجلی مشاركت سیاسی از ابتدای انقلاب تا كنون توانسته است تا رابطه متقابل میان ملت و نظام را به نمایش بگذارد. با پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ هجری خورشیدی و با پایان حكومتی استبدادی كه در آن انتخابات ها به صورتی فرمایشی برگزار می شد و رژیم با دخالت و اعمال نفوذ خود، افرادی همسو با سیاست های خود را به مجلس می فرستاد، امام خمینی(ره) مبنای حكومت ایران را بر پایه اراده مردم استوار ساختند و بر حضور تمام قشرهای جامعه در انتخابات آزاد تاكید كردند.
امام خمینی(ره) انتخابات را یكی از مهم ترین رویكردهای سیاسی برای حفظ اسلام و حكومت اسلامی می دانستند و همواره بر اهمیت آن در تمامی دوره ها تاكید داشتند، ایشان همواره روز برگزاری انتخابات را بسیار سرنوشت ساز عنوان می كردند.
«فراهم كردن شرایط انتخابات آزاد، حضور همگانی در انتخابات، شیوه های انتخاب فرد اصلح، اهمیت انتخابات و نقش مردم، میدان ندادن به دشمنان اسلام در انتخابات، پرهیز از اختلاف در انتخابات و لزوم هوشیاری رأی دهندگان»مهم ترین محورهای سخنان بنیانگذار انقلاب درباره انتخابات است.
**فراهم كردن شرایط انتخابات آزاد
– برنامه ما این است كه رجوع كنیم به آراي عمومي، به آراي مردم.‏ ‏‏قواي انتظامي را كنار بگذاریم؛ خود مردم را، محول كنیم تنظیم انتخابات را به دست خود جوان هاي مردم. در هر شهري جوان ها خودشان؛ كه قواي انتظامي، شهرباني، شهرداري همه كنار بروند. آن كسي كه دخالت مي خواهد بكند براي حفظ صندوق آرا و امثال ذلك، خود ملت باشد… مردم یكي را تعیین كنند براي اینكه رئیس جمهور باشد… قهراً مردم وقتي آزاد هستند یك نفر صالح را انتخاب مي كنند و آراي عمومي نمي شود خطا بكند. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار ایرانیان مقیم خارج؛ ۱۰ دی۵۷)
– یكي از مهمترین وظایف اولیه جمعي كه پس از سقوط شاه مسئولیت امور را به دست مي گیرند، فراهم كردن شرایط انتخابات آزاد است كه به هیچ وجه اعمال قدرت و نفوذ از هیچ طبقه و گروهي در انتخابات نباشد.‏‏ (گفت و گو با روزنامه «اكونومیست»؛ ۱۸ دی ۵۷)
– تا آنجایي كه من شاهد انتخابات در ایران بودم، از زمان قبل از رضاشاه، سال هاي طولاني كه شاهد بودم انتخابات را، انتخاب آزاد در ایران نبود… و در زمان محمدرضا بدتر از او شد. من مي توانم ادعا كنم كه انتخابات در این سال، تنها انتخاباتي است كه به رأي مردم و بدون فشار كسي و بدون اینكه دخالت داشته باشند اشخاص در آراي مردم، انجام خواهد گرفت. لكن من ‏از همه قشرها، از همه ملت مي خواهم كه آداب اسلامي خودشان را نسبت به همه امور، خصوصاً در انتخابات حفظ كنند. (پیام رادیو- تلویزیوني به ملت ایران؛ ۲۳ بهمن ۵۸)
– همان طور كه قبلًا تذكر دادم مردم در دادن رأي به اشخاص واجد شرایط آزاد هستند و هیچ كس را حق الزام كسي نیست و من امیدوارم كه ملت شریف ایران در این امر مهم الهي كه منحرفان از هر چیزي بیشتر با آن مخالفت كرده و مي كنند و این نیز از اهمیت آن است، یكدل و یك جهت در روز انتخابات به سوي صندوق ها هجوم برند و آراي خود را به صندوق ها بریزند. (پیام به ملت ایران؛ ۱۶ آذر ۱۳۶۱)
– مردم در سراسر كشور در انتخاب فرد مورد نظر خود آزادند و احدي حق تحمیل خود یا كاندیداهاي گروه یا گروه ها را ندارد.‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۲ بهمن ۶۲)
– باید مردم را براي انتخابات آزاد گذاریم و نباید كاري بكنیم كه فردي بر مردم تحمیل شود. بحمدالله مردم ما داراي رشد دیني و سیاسي مطلوب مي باشند و خود، افراد متدین و درد مستضعفان چشیده و آگاه به مسائل دیني-سیاسي و همگام با محرومین را انتخاب خواهند كرد. (نامه به تعدادي از نمایندگان مجلس؛ ۱۰ تیر ۶۶)
** حضور همگانی در انتخابات
– ملت شریف و مبارز ایران! دشمنان اسلام و نهضت، در خارج و داخل، تبلیغات زهرآگین خود را شروع كردند و چنین وانمود مي كنند كه مردم در این انتخابات بي تفاوتند و به سردي و سستي گراییده اند. مي خواهند شما را متهم كنند كه از جمهوري اسلامي رو برگردانیده اید. از شما ملت مبارز انتظار دارم كه با شركت همگاني خود یاوه سرایان را رسوا كنید.‏‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۲ مرداد ۵۸)
– انتخابات روز سرنوشت سازي است. مي خواهید زمام كشور را به یك كسي بدهید كه مؤثر است در مقدرات كشور شما. سهل انگاري نكنید و به پاي صندوق ها بروید و با هم اجتماع كنید و كسي كه لایق براي این مقام است و داراي آن صفاتي است كه سوء سابقه نداشتن، وابستگي به رژیم سابق نداشتن، اینها از اموري است كه باید ملاحظه بشود و آقایان نباید سستي كنند در رفتن. به پاي صندوق بروند. لكن به كسي كه این صفات را دارد رأي بدهند. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار دانشجویان هنر شیراز؛ سوم دی ۵۸)
– اینجانب از ملت شریف ایران تقاضا مي كنم كه در این امر مهم حیاتي، سستي و بي تفاوتي از خود نشان ندهند و انتظار دارم همان طوري كه با شور و شعف به پاي صندوق هاي رأي براي تصویب جمهوري اسلامي رفتند، در این امر نیز با جدیت و علاقه به اسلام، شركت كنند؛ كه خداوند متعال با آنان است و پیروزي نصیب ملت شریف مسلمان است.‏( پیام به ملت ایران؛ ۱۴ دی ۵۸)
– همه با هم به پاي صندوق بروید. مطلب دیگر اینكه پاي صندوق ها كه مي روید اینطور نباشد كه با هم اختلاف پیدا بكنید یك مسأله اي است كه براي كشور است. هر یك از اینها كه ببرند، براي كشور لابد خدمت خواهند كرد و اگر خدمت نكنند ملت هست و آن ها را بر كنار خواهد كرد.‏ (پیام رادیو- تلویزیوني به ملت ایران؛ چهارم بهمن ۵۸)
– اینجانب كه عمر نالایق خود را براي خدمت به اسلام و ملت شریف در طَبَق اخلاص تقدیم مي كنم، امید است تقاضاي متواضعانه و استدعاي خیرخواهانه ام را بپذیرید و با شركت عمومي خود در انتخابات، قطع امید دشمنان جمهوري اسلامي و وابستگان به رژیم منحط سابق و هواخواهان آن؛ خصوصاً دولت امریكاي ستمكار را بنمایید.‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۱ اسفند ۵۸)
– ممكن است بعضي شیاطین، مطالبي را بین مردم ناآگاه پخش كنند و آنان را در رأي دادن یا رأي به اشخاص صحیح دادن منحرف كنند. یك آنكه گفته شود كساني كه در مرحله اول رأي دادند نباید در این مرحله رأي دهند، در صورتي كه این مرحله با مرحله اول فرقي ندارد و مقتضي است همه ملت در رأي دادن شركت كنند.‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۷ اردیبهشت ۵۹)
**شیوه های انتخاب فرد اصلح
– انتخابات براي مجلس مؤسسان داریم؛ آنجا هم باید همت كنید و اشخاص متعهد، اشخاصي كه براي ایران كار بكنند نه براي اجانب، اشخاصي كه ایمان به خدا داشته باشند، نه چپگرا باشند و نه راستگرا بلكه صراط مستقیم را داشته باشند، آنها را باید به مجلس مؤسسان بفرستیم.‏‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار كاركنان ذوب آهن؛ ۱۸ فروردین ۵۸)
– همه قوا را صرف كنیم در انتخاب اشخاص صحیح، اشخاصي كه غربي نباشند كه بعد ما را بكشانند به طرف غرب؛ شرقي نباشند كه ما را بكشانند از آن طرف؛ به صراط مستقیم اسلام باشند و مُسْلِم باشند و متعهد باشند، عالِم به اوضاع وقت، عالم به اسلام و عرض مي كنم كه امین در كارهایشان؛ این طور باشند. یك همچو اشخاصي با همت همه قشرهاي ملت تعیین بشود، تا اینكه این قانون اساسي بررسي بشود. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار كاركنان روزنامه «جمهوري اسلامي»؛ ۲۱ تیر ۵۸)
– توجه داشته باشید كاندیداهایتان اسلامي باشند. ما مي خواهیم یك مملكت اسلامي درست بكنیم. یك مملكت غربي نمي خواهیم درست كنیم. مملكت اسلامي قانونش باید اسلامي باشد. باید هم آن كساني را كه تعیین مي كنید، براي خُبره بودن و براي بررسي، خبره اسلامي باشد.‏‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار دانشجویان كاشان؛ سوم مرداد ۵۸)
– اشخاص اداري و چه اشخاص روحاني، هیچ فرقي نمي كند باید بشناسید كه این آدم در این مدتي كه زمان طاغوت بود چكاره بود.‏ ‏‏اگر شناختید او را و درست هر كسي در محیط خودش شناسایي كرد اشخاصي را، آن وقت علمایي كه آنجا هستند، در بلاد هستند و اشخاصي كه از بازاری ها و معتمدین بازار و عرض مي كنم، اینها هستند، دانشگاهی ها، دانشجوها، این افراد را معرفي كنند به مردم.‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار نمایندگان مجلس خبرگان؛ ۱۲ مهر ۵۸)
– ملت متوجه باشد كه من چون بناي دخالت ندارم، متوجه باشند خودشان كه اشخاصي كه صحیحند، اشخاصي كه متدینند، اشخاصي كه ملي هستند، اشخاصي كه چپ و راستي نیستند، از افراد، اینها را تعیین بكنند. در رئیس جمهور همین طور و در وكلاشان هم همین طور. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار؛ ۱۷ دی ۵۸)
– امید است ملت مبارز متعهد به مطالعه دقیق در سوابق اشخاص و گروه ها، آراء خود را به اشخاصي دهند كه به اسلام عزیز و قانون اساسي وفادار باشند و از تمایلات چپ و راست، مبرا باشند و به حُسن سابقه و تعهد به قوانین اسلام و خیرخواهي امت معروف و موصوف باشند.‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۱ اسفند ۵۸)
– كساني را انتخاب كنند كه صددرصد مسلمان و معتقد به احكام اسلام و متعهد به اجراي احكام اسلام و مخالف با مكتب هاي انحرافي و معتقد به جمهوري اسلامي باشند.‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۷ اردیبهشت ۵۹)
– همه باید مردم را دعوت كنیم به اینكه در انتخاب رئیس جمهور بي تفاوت نباشند؛ بروند در پیش صندوق ها، رأي بدهند و البته خوب، اشخاصي كه مطلع اند، چه هستند از علما، از كسان دیگر، یك نفري [را] كه بدانند چطور است انتخاب كنند یا چند نفر را، اما توجه [كنند] به اینكه چه باید بكنیم و ما مقدرات مملكتمان را دست كي باید بدهیم و ما اگر یك رئیس جمهور داشته باشیم كه نا باب از كار در بیاید، همه چیزها از بین مي رود. حالا هم ما مبتلا هستیم به تفاله هایش. نگویید كه دیگران ‏‏‏رأي مي دهند… (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار روحانیان تهران؛ ۱۰ تیر ۶۰)
– لازم است ملت عزیز، رشد و استقامت و پایداري خود را در پیشگاه خالق و صاحب اسلام و در نزد جهانیان و در پیش چشمان حیرت زده دشمنان و بدخواهان اسلام كه شما را با تهمت هاي گوناگون هدف قرار داده و وفاداري شما عزیزان متعهد به جمهوري اسلامي را مورد سؤال و تردید انگاشته اند ثابت و با شور هر چه بیشتر، یكپارچه در این امري كه حفظ حیثیت جمهوري اسلامي و ملت شریف بسته به آن است به سوي صندوق هاي رأي چون موجي خروشان و دریایي مواج، با صفوفي فشرده رفته رأي خود را به شخصي كه متعهد به اسلام و خدمتگزار به ملت و كشور و حامي مستضعفان و داراي بصیرت در امر دین و دنیا و منزّه از گرایش به شرق و غرب و مكتب هاي انحرافي و داراي دید سیاسي است، بدهید. (پیام به ملت ایران؛ دوم مهر ۶۰)
– …انتخاب اصلح براي مسلمین یعني انتخاب فردي كه تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد و همه چیز را بفهمد، چون در مجلس، اسلام تنها كافي نیست، بلكه باید مسلماني باشد كه احتیاجات مملكت را بشناسد و سیاست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد كشور باشد و ممكن است به شما و گروه شما هم مربوط نباشد. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار ائمه جمعه مراكز استان ها؛ چهارم آبان ۶۲)
– اگر عده اي جمع شدند و افراد نالایق را انتخاب كردند، مردم به آنها رأي ندهند، اگر مردم هم متوجه نشدند، مجلس آنها را قبول نكند. تمام مردم موظفند كه در انتخابات حاضر باشند و تحت تأثیر هیچ كس قرار نگیرند. بعد از اینكه مشورت كردند كه براي اسلام مفید است رأي دهند. اگر كسي مورد شك بود و یا اگر كساني منحرف، خودشان را معرفي كردند، به آنها رأي ندهند. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار اعضاي شوراي نگهبان؛۲۰ آذر ۶۲)
– مردم با متعهدین و معتمدین خویش مشورت مي نمایند و افراد و گروه ها و روحانیون در حد تذكرات قبلي در حوزه خود مي توانند كاندیدا معرفي نمایند؛ ولي هیچ كس نباید توقع داشته باشد كه دیگران اظهار نظر و اظهار وجود نكنند.‏‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۱ فروردین ۶۷)
**اهمیت انتخابات و نقش مردم
– روز سرنوشت سازي است. مي خواهید زمام كشور را به یك كسي بدهید كه مؤثر است در مقدرات كشور شما. سهل انگاري نكنید و به پاي صندوق ها بروید.‏‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار دانشجویان هنر شیراز؛ سوم دی ۵۸)
– نگویید كه دیگران رأي مي دهند. من هم باید رأي بدهم، تو هم باید رأي بدهي، آن روستایي هم كه در كنار مزرعه خودش كار مي كند باید رأي بدهد؛ تكلیف است. این یك تكلیف الهي است. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار روحانیون تهران؛ ۱۰ تیر ۶۰)
– …آزاد هستید و رضاي خدا را در نظر بگیرید و توجه به خدا داشته باشید و پاي صندوق ها بعد از اینكه اعلام كردند، تشریف ببرید و رأي خودتان را بدهید. این رأي به اسلام است. همانطور كه جمهوري اسلامي را شما رفتید و رأي دادید و تقریباً از صد كمي كمتر رأي دادید، اینجا هم امید است كه به همین طورها باشد، ان شاءالله. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار ائمه جمعه استان همدان؛ ۱۱ آذر ۶۱)
– از مسائل بسیار مهمي كه در آینده نزدیك با آن مواجه هستیم مسأله انتخابات دوره دوم مجلس شوراي اسلامي است. این مسأله از جهات مختلف آن قدر حساس و حیاتي است كه هر چه درباره آن گفته شود بجاست. گویندگان محترم در هر موقع مناسبي و در هر اجتماعي، در سراسر كشور، خصوصاً در نماز جمعه ها، چه ائمه جمعه محترم و چه سخنرانان قبل از خطبه ها، جهات مختلف اهمیت آن را به ملت گوشزد نموده و خطرات ناشي از سوء جریان آن را كه به سرنوشت ملت و اسلام بستگي دارد با آنان در میان گذارند… (پیام به ملت ایران؛ ۲۲ بهمن ۶۲)
– از اموري كه لازم است امروز تذكر بدهم شاید بعد دیر بشود، قضیه انتخابات است. همان طوري كه مكرر من عرض كرده ام و سایرین هم گفته اند، انتخابات در انحصار هیچ كس نیست، نه در انحصار روحانیین است، نه در انحصار احزاب است، نه در انحصار گروه هاست. انتخابات مال همه مردم است. مردم سرنوشت خودشان دست خودشان است و انتخابات براي تأثیر سرنوشت شما ملت است. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار مدیران و كاركنان صدا و سیما؛ ۹ اسفند ۶۲)
– سرنوشت ایران، سرنوشت همه است. یعني آن قدري كه اسلام خدمت به شما كرد، به مردها آن قدر خدمت نكرد. اسلام، شما را حفظ كرد و شما متقابلا اسلام را حفظ بكنید. حفظ اسلام به این است كه این انتخابات كه مي خواهد مجلس دوم را متحقق كند، بدانید كه انتخابات از اموري است كه در سرنوشت شما و در سرنوشت ما نقش مهم دارد و بالاترین نقش است… ولهذا باید شما خانم ها یك نقش بسیار فعال داشته باشید كه خداي نخواسته، مجلس یك مجلسي نشود كه به واسطه ورود بعض عناصر غیرصالح به تدریج كشانده بشود به طرف شرق یا به غرب و همان بشود كه در زمان سابق بود و همان بگذرد بر ما و شما كه در زمان سابق مي گذشت.‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار اعضاي مكتب هاي اسلامي قم ومسجد جامع نارمك؛ ۱۹ فروردین ۶۳)
**میدان ندادن به دشمنان اسلام در انتخابات
– مصاحبه هایي كه اشخاص فاسد شكست خورده در خارج كردند، گفتند بیش از دو میلیون اینها رأي نداشتند. شما چنانچه سطح رأیتان از زمان سابق-خداي نخواسته- كمتر بشود، بوق هاي تبلیغاتي خارج و شكست خورده هاي فراري به خارج خواهند گفت كه ایران از اسلام رو برگردانده و از جمهوري اسلامي روبرگردانده است و این تبلیغ در همه جا خواهد شد و این ممكن است در دنیا پایه هاي این جمهوري را سست كند و این یك تكلیفي است كه ما نگذاریم این نهضت و این انقلاب سست بشود تا آنكه به آن پیروزي نهایي برسد و اسلام و احكام قرآن به همه معنا، در این كشور پیاده بشود.‏‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار مردم؛ هفتم مهر ۶۰)
– از جمله اموري كه اجانب به آن دامن مي زنند، همین مسأله انتخابات است. هر انتخاباتي كه در ایران مي شود اینها مي گویند:‏ ‏‏مردم این دفعه نمي آیند، مردم سست و خسته شده اند و شما دیدید كه در انتخابات گذشته، از انتخابات اصل نظام جمهوري اسلامي گرفته تا مجلس خبرگان براي قانون اساسي، مجلس و رؤساي جمهور، مردم هر دفعه بهتر از دفعه قبل شركت كرده اند.‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار ائمه جمعه استان خراسان؛ سوم آذر ۶۱)
– یك سفارش دیگر راجع به انتخابات است. شما هر چه هم خوب رفتار كنید آن هایي كه باید اشكال كنند مي كنند. ما كاري به اشكال آنها نداریم. آنها از اول اشكال مي كردند حالا هم اشكال مي كنند.‏ ‏‏قبل از این هم كه انتخاباتي در كار باشد، صحبت انتخابات همچو كه نزدیك شد شروع كردند به اینكه این انتخابات آزاد نیست، مردم هیچ وقت نمي روند پاي صندوق ها، چه خواهند كرد. اینها بعدها هم خواهند گفت. اینجا ما كار نداریم، ما خودمان بین خودمان و خداي تبارك و تعالي باید فكر بكنیم كه شما مسئول این مسأله هستید، هم مسئول كار خودتان و هم مسئول مسئولین دیگري كه تحت نظر شما هستند هستید، كه جریان انتخابات یك جریان صحیح باشد. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار استانداران سراسر كشور؛ ۱۴ اسفند ۶۲)
– ما گمان نكنیم كه دست هاي قدرت هاي بزرگ قطع شده است از اینجا.‏ ‏‏ملت ایران باید توجه كنند به اینكه توطئه ها هست. الآن، شما ملاحظه بفرمایید كه در همین انتخاباتي كه با آن خوبي و آزادي انجام گرفت و بحمدالله مردم همه در صحنه حاضر بودند و امید است كه در دوره دوم هم، در آن بعد هم كه باید انتخابات بشود آن هم حاضر باشند مردم و این تكلیف الهي را به آن عمل كنند، الآن دست هایي از داخل و خارج هست كه بین آقایاني كه در انتخابات دخالت داشتند اختلاف بیندازند. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار مسئولان نظام؛ ۹ اردیبهشت ۶۳)
**پرهیز ار اختلاف در انتخابات
– مردم در انتخابات موظفند، موظف شرعي هستند كه اختلافات كوبنده را از آن دست بردارند و این یك امري است كه بین همه هست، یعني یك تكلیفي متوجه به همه هست، به من طلبه كه اینجا نشسته ام و به شما علما و همه علماي بلاد و همه قشرهاي ملت، همه روشنفكران، همه نویسندگان، گویندگان، به همه تكلیف شرعي است كه نگذارید مسأله مثل مسأله مشروطیت بشود. عبرت بگیرید از آنجا، اگر مثل او بشود، آنهایي كه مخالف با اسلام و جمهوري اسلامي هستند و بازیگر هستند، آنها مي آیند قبضه مي كنند… (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار خطبا و وعاظ؛ ۱۳ مهر ۶۲)
– این طور نیست كه بتوانیم اختلافات آرا را رفع كنیم. اختلافات آرا هست و باید هم باشد. اما آن چیزي كه لازم است این است كه به مردم، به دستجات مختلف، به همه ائمه جمعه، ائمه جماعات، روحانیون سراسر كشور و سایر قشرها این معنا توصیه بشود كه در سر یك چیزهایي كه مربوط به نفسانیت است نزاع نكنند. آن طور نیست كه بعضي نزاع ها مربوط به اسلام باشد، به خدا باشد. براي خدا انسان نمي شود اهانت كند به مؤمن، براي خدا انسان نمي شود كه كشف ستر مؤمن بكند، اینها همه براي این است كه نفسیت انسان این جوري است.‏‏ (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار اعضاي مجلس خبرگان؛ ۱۱ تیر ۶۶)
** لزوم هوشیاری رأی دهندگان
– انتخاب كنندگان قبل از رفتن به سر صندوق انتخابات، منتخبین خود را با تحقیق و دقت كامل روي یك ورقه بنویسند كه در وقت رأي دادن، با ذهن حاضر رأي بدهند و لازم است كه خودشان مستقیماً رأي خود را به صندوق بیندازند و به احدي اعتماد نكنند كه فرصت طلبان در كمینند.‏‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۱ اسفند ۵۸)
– اشخاص بی سواد قبلا با مشورت اشخاص مطمئن متدین، كاندیداهاي خود را… به وسیله شخص متدیني بنویسند و باز به شخص دیگري كه مطمئن است بدهند بخواند و خودشان با دست خودشان رأي خود را به صندوق بیندازند و اختیار نوشتن رأي یا به صندوق انداختن را به هیچ كس ندهند. (پیام به ملت ایران؛ ۱۷ اردیبهشت ۵۹)
با الهام از: پرتال پژوهشی و اطلاع رسانی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
ایرنا