ماه مارس گذشته (اسفندماه ۱۴۰۱)،بود که ایران از کشف ذخایر بزرگی از لیتیوم خبر داد و صدا و سیمای ایران به نقل از «محمدهادی احمدی» معاون وزیر صنعت،معدن و تجارت ایران، اعلام کرد که برای نخستینبار ذخایر بزرگی از لیتیوم در همدان کشف شده است و میزان آن، ۸.۵ میلیون تن [کانسنگ] تخمین زده میشود.
از زمان انتشار خبرکشف معدن لیتیوم در ایران و پیامدهای بالقوه آن، این سوژه به یکی از سوژههای مهم در محافل رسانهای جهان تبدیل شد و تحلیلگران و ناظران سیاسی مختلف به بررسی تبعات مختلف این اکتشاف مهم پرداختند و این تحلیلهای کارشناسی تا به امروز ادامه دارد. در چنین فضایی، روزنامه صهیونیستی «معاریو» نیز در شماره امروز خود (۱۱ ژوئن)، نوشت که این اکتشاف توازن قوا را تغییر خواهد داد و فرصت بیسابقهای برای دولت ایران است.
اکتشاف لیتیوم در ایران و تغییر موازنه قدرت در منطقه
«آنات هوخبرگ ماروم» کارشناس مسائل ژئوپلیتیک، در گفتوگو با روزنامه صهیونیستی معاریو میگوید که کشف منابع لیتیوم در ایران میتواند به تغییر موازنه قدرت منطقهای منجر شود و یک موقعیت بیسابقه ژئوپلیتیکی و اقتصادی را به تهران بدهد.
وی افزود: «اسرائیل با اهتمام تمام، این موضوع را دنبال میکند تا بداند که تهران چگونه تلاش خواهد کرد از این کشف به نفع خود استفاده کند».
روزنامه معاریو در ادامه نوشت: «قدرت نظامی ایران و ازسرگیری روابطش با کشورهای عربی و در رأس آنها، عربستان سعودی، امارات، بحرین و مصر، علاوه بر مانورهای نظامی دریایی این کشور با کشورهایی چون هند و پاکستان، منبع اصلی نگرانی اسرائیل است».
این روزنامه صهیونیستی همچنین درباره روابط نزدیک ایران با اندونزی، بزرگترین کشور جهان اسلام، تقویت روابط راهبردی تهران با روسیه و چین ابراز نگرانی کرد.
پیشبینی افزایش نفوذ ژئوپلتیک ایران
معاریو پیشبینی کرد: «بزودی وضعیت اقتصادی و نفوذ ژئوپلیتیک ایران به شدت افزایش یابد و این در شرایطی رخ می دهد که یک میدان بزرگ لیتیوم حاوی ۸.۵ میلیون تن – دومین میدان بزرگ لیتیوم جهان پس از شیلی – در استان همدان واقع در غرب ایران کشف شده است».
معاریو نوشت: «به این ترتیب ایران، دارای ۱۰ درصد از ذخایر “طلای سفید” جهان که در حال حاضر ۸۹ میلیون تن تخمین زده میشود، است و این اکتشاف _که میتواند اقتصاد ایران را نجات دهد و ظاهراً اثربخشی تحریمهای اعمال شده علیه آن را باطل کند_ یک “کارت برنده” برای این کشور به حساب میآید».
به باور آنات هوخبرگ ماروم، این اکتشاف میتواند تاثیر قابل توجهی بر بازارهای جهانی انرژی و معدن و همچنین صنایع جهانی باتریهای لیتیومی و خودروهای الکتریکی داشته باشد و انتظار میرود که همه این امور به نوبه خود منجر به تغییرات گسترده در اقتصاد و سیاست جهانی شود و بار دیگر خاورمیانه مرکز ثقل شود.
روزنامه رأی الیوم، با انتشار این گزارش، به نقل از یک مقام ارشد وزارت صنعت و معدن ایران نوشت: «این بزرگترین مخزن لیتیومی جهان است که در خارج از آمریکای جنوبی قرار دارد. ایران پس از شیلی که دارای ذخیره ۹.۲ میلیون تنی لیتیوم است، دومین کشور بزرگ جهان از نظر ذخایر لیتیومی است».
کشورهای آرژانتین، بولیوی و شیلی ۵۸ درصد از منابع لیتیوم جهان را در اختیار دارند.
بر اساس این گزارش، کشف این معدن لیتیوم به دلیل ارزش و اهمیت بالای این فلز در تولید باتری برای صنایع مختلف الکترونیکی از جمله خودروهای برقی، لپتاپها، تلفنهای همراه، پنلهای خورشیدی و لوازم جانبی و همچنین برای اهداف ذخیرهسازی انرژی دارد، به منزله «جواهری در تاج» است.
روزنامه معاریو در ادامه گزارش خود اذعان میدارد که این اکتشاف، یک فرصت بیسابقه و عظیم در بخش اقتصاد و انرژی به ایران میدهد. روشن است که با وجود آنکه کیفیت و هزینه استخراج این لیتیوم اکتشافی مشخص است، اما حفظ حدود یک دهم مصرف لیتیوم جهان و تحت کنترل داشتن این ماده خام راهبردی، ایران را به یک بازیگر مهم ژئوپلیتیکی در سیاست و اقتصاد جهانی تبدیل خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، در سایه تشدید بحران آب و هوایی، کشف این میدان لیتیومی – همراه با سایر منابع انرژی از جمله انرژی هستهای – منبع قدرت، نفوذ سیاسی، اقتصادی و انرژی برای دولت تهران خواهد بود. انتظار میرود که ایران از همه این امور و بازتابهای آن در کشورهای منطقه و حتی صحنه بینالمللی بهرهبرداری کند.
لذا، این موضوع نه تنها، نفوذ ایران را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد که حتی بر نفوذ کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و به طور مشخص، تولیدکنندگان بزرگ نفت در جهان به رهبری عربستان سعودی و امارات غلبه خواهد کرد و حتی ممکن است این توازن قوا و نیروهای منطقهای را به نفع ایران تغییر دهد.
به نوشته معاریو، به این ترتیب، این موضوع، موقعیت مذاکراتی ایران در چارچوب ائتلاف ها و توافقات مختلف اقتصادی و امنیتی را تقویت میکند و آن را به وزنهای در بین بازیگران مختلف خاورمیانه تبدیل میکند و تمرکز توجه را از بازار نفت به سمت «طلای سفید» و صنایع معدن لیتیوم در منطقه میکشاند.
تثبیت قیمت لیتیوم در سطح جهانی
علاوه بر این، از منظر اقتصادی میانمدت تا بلندمدت ، انتظار میرود قیمتهای لیتیوم که در سالهای اخیر به دلیل افزایش مداوم تقاضای جهانی برای این ماده معدنی و همچنین باتریهای لیتیوم یونی برای خودروهای الکتریکی، افزایش یافته، حفظ شود امری که در نتیجه آن، اقتصاد ایران به میزان زیادی، غنیتر میشود.
نگرانی آمریکا و اسرائیل از ذخایر لیتیوم ایران
معاریو در ادامه گزارش میدهد که اکتشاف ذخایر لیتیوم در ایران به منزله یک پیروزی در مقابل ایالات متحده آمریکا و متحدانش به ویژه «اسرائیل» است. ضمن اینکه، این امر میتواند منجر به روابط نزدیکتر ایران با چین و سایر کشورهای آسیای جنوب شرقی، به ویژه اندونزی شود و روابط بین خاورمیانه و آسیا را تقویت کند.
در ادامه این گزارش آمده است: «از نظر تهران، کشف این ذخایر لیتیومی در واقع توانایی آن را برای مانور در میان تعداد زیادی از بازیگران افزایش میدهد که میتواند باعث وابستگی کمتر به آمریکا و غرب شود».
معاریو در خاتمه گزارش خود مینویسد: «بدون شک ایران به عنوان کشوری در آستانه هستهای شدن، از قدرت سیاسی، اقتصادی و انرژی همراه با جرأت، توسعه و انگیزه بالا به ویژه با توجه به کشف میدان لیتیومی برخوردار است. انتظار می رود بسیار بیشتر از اکنون خطرناک شود».
فارس