در ایران تردیدی در تروریستی بودن گروهک الاحوازیه و پشتیبانی آن توسط ریاض وجود ندارد. همچنین بر کسی پوشیده نیست که قلمرو بسیاری از کشورهای اروپایی مامنی برای فعالیتهای تروریستی این گروهک در کنار سایر گروهکهای تروریستی از جمله منافقین است. هر چند کشورهای اروپایی منکر این واقعیت بوده و مدعی هستند که از قلمرو آنها هیچگونه فعالیت تروریستی هدایت نمی شود، ولی بعضا چنین فعالیتهایی به قدری گستاخانه و آشکارا صورت می پذیرد که موجب برخی از واکنشهای رسمی و رسانه ای در خود آن کشورها می شود. برای نمونه، برملا شدن راز فعالیتهای تروریستی الاحوازیه در دانمارک و هلند و تشکیل پرونده علیه آنها در دادگاههای دو کشور مورد توجه شبکه رادیوی سراسری هلند (VPRO) قرار گرفته که در خور توجه است.
چند روز پیش، برنامه تحقیقاتی آرگوس (Argos) رادیوی سراسری هلند گزارش ۴۰ دقیقه ای حاصل از تحقیقات خبرنگاران خود را تحت عنوان «درگیری بین ایران و عربستان چگونه به هلند کشیده شد؟» پخش کرده و سپس متن مربوط به آن را در سایت این شبکه قرار داد. در این گزارش حمله ی تروریستی گروهک الاحوازیه به مردم در مراسم رژه ی نظامی بمناسبت هفته دفاع مقدس (۳۱ شهریور ۱۳۹۷) در اهواز، مورد توجه قرار گرفته و به ارتباطات ریاض با سران این گروهک و بازداشت برخی از اعضای این گروهک در هلند و دانمارک اشاره می شود. خلاصه و اهم مطالب این گزارش به شرح زیر است:
چند فعال سیاسی مخالف ایران که ساکن هلند و دانمارک هستند، در فعالیتهای تروریستی علیه ایران دخیلند. «عیسی سواری» (یا همان «عیسی الفاخر») به ظاهر یک فعال سیاسی و خبرنگار که مدتی تحت محافظت پلیس هلند بود، همراه با عده ای دیگر، به اتهام دست داشتن در فعالیتهای تروریستی که از سوی سازمانهای امنیتی ریاض هدایت می شدند، دستگیر شده و محاکمه می شوند. اوایل سال جاری همزمان با دستگیری عیسی سواری در هلند، پلیس دانمارک نیز سه نفر، از جمله حبیب جبور را دستگیر کرد.
آبشخور آنها یکی و هدایتگر آنها تحت عنوان «جنبش عربی برای (باصطلاح) آزادی اهواز» (آسملا)، ریاض بوده است. در سال ۲۰۱۲ ریاض برای همکاری علیه ایران به آسملا نزدیک شد و برای نمونه، اسناد دادگاه دانمارک حاکی از آن است که این گروه حداقل ۲.۶ میلیون یورو از سرویس اطلاعاتی عربستان برای کارهای مختلفی از جمله خرید اسلحه دریافت کرده است. عادل سویدی معاون سیاسی گروه هلندی این گروهک میگوید: «ما در سال ۲۰۱۲ با عربستان صحبت کردیم تا بدانیم آنها چه می خواهند و آنها بدانند ما چه میخواهیم. آنها با ایران مشکل دارند و میگویند میتوانیم در کنار هم با ایران مبارزه کنیم. معروفترین آنها عاید الشمری بود که به عنوان روزنامه نگار به ما نزدیک شد، ولی عامل سعودیها بود. او می خواست که برایشان افرادی را پیدا کنیم نه فقط از اهواز، بلکه از بلوچستان، ترکمنستان (!)، آذربایجان و کردستان. این مرد بسیار خطرناک است. وقتی احمد نیسی کشته شد ما تمام اطلاعات را از جمله درباره الشمری به پلیس و دولت هلند دادیم.» در پاسخ به اینکه آیا ایستگاه تلویزیونی احوازنا در ریزویک هلند هم پولش را از طرف سعودیها گرفته است؟ پاسخ داد، «بله چون تلویزیون پول لازم دارد، الشمری هم موقع افتتاح استودیو به آنجا رفته بود.»
پنج سال پیش، جنبش فوق الذکر به دو گروه تقسیم شد که گفته میشود دلیل آن مشاجره بر سر روابط آنها با ریاض بوده است. بنابراین، از سال ۲۰۱۵ یک گروه به رهبری نیسی در هلند و یک گروه به رهبری جبور در دانمارک شکل گرفت. حمایت و پول عربستان برای گروه جبر همواره بسیار جذاب بوده، ولی نیسی و همکارانش به تدریج به این باور میرسند که حمایت عربستان به نفع آنها نیست. همانطوریکه از سخنان سویدی معلوم است، ایستگاه تلویزیونی احوازنا گروه نیسی در ریزویک هلند (که اکنون به مکان دیگری رفته) همچون مشابه آن در دانمارک با پول سعودی تاسیس شده است. البته اسناد مربوط به بنیاد دانمارکی احوازنا که کانال هلندی هم زیرمجموعه آن است، نشان میدهد که هنگام تأسیس آن در سال ۲۰۱۷ مبلغ ۴۰ هزار یورو هم توسط شخصی از امارات متحده عربی به آن پرداخت شده است. در حالی که کانال تلویزیونی احوازنا در دانمارک به دلیل ترویج تروریسم تعطیل شد، اما در هلند همچنان فعالیت دارد.
گروه نیسی ادعا می کند که در سال ۲۰۱۶ به همراه چند سازمان دیگر از فعالیتهای عاید الشمری به وزارت اطلاعات عربستان شکایت کرده است. عاید الشمری هنوز هم با جبور ارتباط نزدیک دارد و در کنفرانس های آنها شرکت کرده و عکس گرفته است.
از نظر دادستانی هلند عیسی سواری و سه مظنون بازداشتی در دانمارک، جزو تشکیلات یک سازمان تروریستی هستند، اما پرونده قضایی مربوطه در هلند با پرونده مشابه در دانمارک تفاوت دارد. در پرونده دانمارک دخالت عربستان سعودی امری اساسی است، در حالیکه در تحقیقات هلندی این ادعا وجود دارد که اثری از مداخله ریاض دیده نشده است. بنابر این گروه آسملا هنوز آزادانه در هلند فعالیت میکند و این باعث ناراحتی ایران شده است. از سالها قبل در مذاکرات با وزارت امور خارجه هلند، فعالیت این گروه و ایستگاه تلویزیونی آن برای ایران یک موضوع مهم بوده است.
باید متذکر گردید که یک هفته پس از حمله در اهواز، تلویزیون احوازنا مصاحبه عیسی با جبر را پخش میکند که در آن از این خشونت دفاع می شود. در این برنامه عنوان می شود که حمله کنندگان، قهرمانان جدایی طلبی و جوانان شجاع اهواز و افراد ما بودند. این برنامه یکی از مستندات مقامات دانمارکی برای لغو مجوز تلویزیون احوازنا در آن کشور است. در تصمیم شورای رادیو و تلویزیون دانمارک در ۲۰ فوریه سالجاری آمده است که تلویزیون احوازنا با نمایش برنامه هایی که تروریسم را هم مستقیم و غیرمستقیم ترویج میکند، قانون را به شدت نقض کرده است. اما تلویزیون احوازنا در هلند همچنان دایر و همچنان در حال پخش برنامه است و در صفحه یوتیوب آن نیز ذکر شده که محل پخش آن در هلند است. دادستانی هلند این امر بدیهی را نادیده می گیرد و هیچ اقدامی برای تعطیلی تلویزیون مذکور نمی کند. ریک دلهاس یکی از دست اندرکاران برنامه تحقیقاتی آرگوس درباره اینکه چرا دادستان عمومی هلند ارتباط عیسی سواری با عربستان را مطرح نمیکند، میگوید: «نمیدانم از دادستان پرسیده ایم و جوابی نگرفته ایم، چون فعلاً نمی خواهند زیاد راجع به آن صحبت کنند. تحقیقات در دانمارک خیلی پیشتر شروع شده ولی اینجا (هلند) فعلاً یک اتهام موقت مطرح شده است.»
پس از حمله تروریستی اهواز، ایران بلافاصله مسئولیت حمله را متوجه به گروههای دانمارکی و هلندی کرد و یعقوب تستری سخنگوی جنبش الاحوازیه در یک گفتگوی تلویزیونی اظهار داشت که عملیات اهواز توسط مقاومت ملی اهواز انجام شده است. ایران اطلاع داده است که هر دو گروه مستقر در هلند و دانمارک در حمله تروریستی اهواز نقش داشته اند و نقش هر دوی آنها با توجه به رفتار و اظهاراتشان مشخص است. برای نمونه، تنها چند ساعت پس از حمله تروریستی در اهواز، در کانال عمومی تلگرامی «احوازنا» یکسری پیام ظاهر می شود که این حمله را یک اقدام قهرمانانه توصیف کرده، گزارشهایی درباره به آتش کشیده شدن بانکها توسط مقاومت ملی اهواز منتشر میشود و مردم به تماشای برنامه تلویزیونی با مجری گری عیسی سواری دعوت میشوند. او بدنبال فرار از ایران، در سال ۲۰۱۴ به هلند وارد شده و با پوشش روزنامه نگاری فعالیتهای ایذایی خود علیه ایران را بعنوان عضوی از (آسملا) آغاز می کند. عیسی طی چت های تلگرامی که با زبان رمز انجام شده در مورد تهیه و ساخت مواد انفجاری، تهیه اسلحه و مهمات، پیدا کردن اهداف، ارائه راهنمایی صریح برای انجام حملات و پرداخت پاداش به حمله کنندگان و … پیامهایی رد و بدل کرده است.
در چت های های صورت گرفته به تاریخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۸ به صورت رمزی به پاداش افرادی در ازای کشتن فرماندهان و یا نیروهای امنیتی و همچنین تامین تجهیزات و اسلحه و حمل و نقل این افراد اشاره شده است. در چت های ۱۸ سپتامبر نیز راجع به کمک به افرادی صحبت شده که قرار بود به پاسگاه های پلیس ایران حمله کنند. متهمین در روزهای حوالی ۲۲ سپتامبر یعنی روز حمله به رژه نظامی در اهواز، مدام در حال چت در مورد حمله در ایران بوده اند.
در هر حال، اتهامات علیه عیسی سواری جدی است. در پیام های رد و بدل شده در تلگرام از حمله به ایست و بازرسی ها، ایستگاه های پلیس، بانکها، به دست آوردن سلاح و مهمات، حمله به سربازان، فرماندهان سپاه و مقامات عالی رتبه ایرانی و همچنین درباره ارائه امکانات حمل و نقل و پرداخت های مالی به مهاجمان گفتگو شده که برخی از آنها مربوط به کمی قبل و بعد از حادثه اهواز است.
تهیه کنندگان برنامه تحقیقاتی آرگوس برای روشن شدن قضایا، سوالاتی را برای الشمری و سفارت عربستان در هلند فرستاده اند، ولی پاسخی دریافت نکرده اند. حاتم صدام رهبر جدید گروه هلند میگوید که پس از دستگیری ها در هلند و دانمارک، وی و دوستانش هر آنچه درباره مداخله سعودی ها می دانستند به مقامات هلندی گفته اند و دوست ندارد جزئیات آن را فاش کنند.
در گزارش تحقیقاتی آرگوس به کمکهای مالی ریاض به گروهکهای دیگر ضد ایرانی اشاره شده و آماده است: «همچنین حمایت عربستان از چند گروه اقلیت جدایی طلب ایرانی از جمله ۵ میلیون یورو برای سازمان های آذربایجانی، کرد و بلوچ ثبت شده است و گروه جیش العدل نیز کمک گیرنده ی دیگر است.»
طبق نظر کارولین رو لانتس کارشناس خاورمیانه روزنامه nrc هلند، عربستان مشتری خوبی برای سلاحهای تولید انگلیس، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا و سایر کشورهای اروپایی است و مسایل تجاری برای کشورهای اروپایی از اولویت برخوردار است. کارولین گوشزد می کند که بن سلمان ولیعهد عربستان گفته است: «جنگ را به داخل ایران می کشانیم».
با وجود تمامی واقعیات مربوط به ایجاد و پشتیبانی گروههای تروریستی از جانب ریاض در اقصی نقاط جهان (که نمونه آشکار آن از سوی رسانه ی هلندی افشا شده) و فعالیتهای گروههای تروریستی در خاک اروپا، این کشورها علاوه بر تداوم فروش سلاح به ریاض، حاضر به برخورد جدی با گروهکهای تروریستی فعال در اروپا نیستند. هر چند دانمارک تا حدودی در برخورد با گروهک تروریستی الاحوازیه جدیت به خرج داده، ولی در هلند شاهد هستیم که اقدامی مشابه با اقدام دانمارک در تعطیلی شبکه تلویزیونی اهوازنا نشده است.
نویسنده: محمدحسین نامدار، کارشناس روابط بین الملل
منابع:
https://www.nporadio1.nl/argos/onderwerpen/66398-2020-10-17-een-nieuw-hoofdstuk-in-de-schaduwoorlog-tussen-iran-en-saoedi-arabie
تسنیم